Пән мұғалімі: Манапова Гульшат Саулебековна
5 сынып
Сабақтың тақырыбы: Алматы қаласы. Зат есім.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Отанымыздың Алматы қаласына деген сүйіспеншілігін арттыра түсу. Зат есім, септік жалғаулары туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Ауызекі сөйлеу тілі мен ой-өрісін дамыту. Жаңа тақырып бойынша сөйлей білуге үйрету.
Тәрбиелік: Оқушыларды елжандылыққа, адамгершілікке, Отанды сүюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа білімді игерту.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, талдау, мәтінмен жұмыс, грамматикалық тапсырмалар.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақтадан Алматы туралы слайдтар, кесте, деңгейлік тапсырмалар, сызбалар.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, оқушылардың көңілін аудару, сабақтың жалпы мақсатымен оның жүргізілу жоспарымен таныстыру.
II. Үй тапсырмасын сұрау:
1)"Қазақстан" өлеңін жатқа айту.
2) Үй тапсырмасын бекіту. (1-слайд).Сұрақтарға жауап беру.
- Біздің Отанымыз қалай аталады?
- Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні қашан?
- Қазақстанның астанасы қай қала?
- Қазақстан Республикасының елбасы кім?
- Қаз. Республикасының рәміздеріне нелер жатады?
- Отан деген сөзді қалай түсінесіңдер?
- Отан туралы қандай мақал-мәтелдер білесіңдер ?
III. Жаңа сабақ: (2-слайд).Тақтадан Алматы қаласының суреттері мен өлең жолдары шығады:
Жап-жасыл ағашы,
Қып-қызыл алмасы
Ақ басты тауы бар
Алматы қаласы
- Балалар, осы суреттер мен өлең жолдарынан нені түсіндіңдер?
Сол бойынша жаңа сабақтың тақырыбын анықтайық, олай болса бүгінгі күнді, тақырыпты дәптерлеріңе жазыңдар.
1. (3-слайд). Енді жаңа сабағымыздың сөздігімен танысайық:
алаң - площадь
қонақүй - гостиница
ескерткіш - памятник
ықшамаудан - микрорайон
мұражай - музей
өнім - продукция
шығару - выпускать
сауда - торговля
саябақ - парк
а) сөздердің дұрыс айтылуын тыңдау, айтып үйрену.
ә) жаңа сөздермен сөйлем құрастыру.
б) жаңа сөздерді сөздік дәптерге жазу.
2. (4-слайд). Диалогпен жұмыс. Жоғарыдағы сөздікті пайдаланып, диалогті толықтырады.
- Сен қай қалада тұрасың?
- ... қаласында тұрамын.
- Сенің қалаң үлкен бе?
- Біздің қала...
- Сенің қалаңда кімдерге ескерткіштер орнатылған?
- ...
- Саябақ бар ма?
- ...
- Қай көшеде орналасқан?
- ...
- Ықшамаудандар бар ма?
- ...
- Қалада театр, мұражай, кинотеатрлар бар ма?
- ...
- Зауыт, фабрикалар бар ма?
- Онда қандай өнімдер шығарылады?
3. (5-слайд). Диалогтазат есімдер белгіленіп тұрады, сол бойынша зат есімдерге түсінік беру. Ережені түсіндіру.
Заттың атын білдіретін сөзді зат есім дейміз. Зат есімкім? не? кімдер? нелер? деген сұрақтарға жауап береді.
Кім? кімдер? сұрақтары адамға, мамандық атауларына қойылады.
Мысалы: ата, ана, Мұрат, оқушылар.
Басқа сөздердің (жанды, жансыз) барлығына не? нелер? Сұрақтары қойылады. Мысалы: сиыр, ит, торғай, кітап, Астана, қалалар.
Атау септігінің сұрақтары: кім? не?
Мысалы: не? - қала
4. (6-слайд). Мәтінмен жұмыс. Мәтінді оқып, мазмұнын айтады.
Атау септікте турған зат есімдерді теріп жазады.
Алматы қаласы
Алматы – Қазақстандағы сұлу, әсем қала. Алматыда Ұлттық Ғылым академиясы, университеттер, институттар, колледждер, гимназиялар, мектептер, балабақшалар, театрлар, кинотеатрлар, филармония бар.
Қалада көп қабатты үйлер, мұражайлар, мәдениет сарайлары, әмбебап дүкендер көп. Қаланың көшелері түзу және кең. Көшелерде машиналар, автобустар, трамвайлар, троллейбустар жүріп жатыр.
5. (7-слайд). Топпен жұмыс. Біліктілік, тапқырлық дағдысын қалыптастыру үшін оқушыларды үш топқа бөлемін. Әр топқа ат қойылады.
Алманың түскен санымен тапсырмаларды орындайды.
1-тапсырма.
№1 саны. Төмендегі зат есімдерді үлгі бойынша екі топқа бөліп жаз.
Үлгі: кім? не?
Халық көше
Халық, көше, адам, аудан, ескерткіш, өнім, тұрғын, азық-түлік, үй, даңғыл, қойылым, әртістер.
№2 саны. "Алматы қаласы" мәтініне сұрақтар дайындаңдар.
№3 саны. Мына сөздерге тәуелдік жалғауын жалға: Алматы, көше, үй, алма, дәптер.
(8-слайд). 2-тапсырма.
Әр топқа әр түрлі сөздер беремін. Күзгі, оқушы, мұғалім осы сөздерге фонетикалық талдау жасаңдар.
(9-слайд). 3-тапсырма.
№4 саны. Сөздерді сәйкестендіру.
Біздің қала
Әдемі Отаным
Орал еліміз
Менің жері
Қазақстанның қаласы
№5 саны. 60-бет, 4-тапсырма. Мәтінді оқып, аудар. Кім? не? сұрақтарына жауап беретін зат есімдерді екі бағанаға бөліп жаз.
Кім? Не?
№6 саны. Мына сөздерге жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөздер жасап жазыңдар.
Біл, бас, іл, өнер, көр, сурет, ән, өшір, жазу.
IV. Сабақты бекіту: (10-слайд).Сабақты бекіту мақсатында сөзжұмбақты шешеміз.
V. Сабақты қорытындылау:
Топтың, жеке оқушылардың жүмысына талдау жасап, бағалау.
VI. Үй тапсырмасы: Алматы қаласы туралы әңгімелеу.
Ережені жаттау. 5-тапсырма(жазбаша).
VII. Рефлексия кезеңі:
- Балалар, бүгінгі сабақтан қандай әсер алдыңдар?
- Сабақ ұнады ма?
Бүгін барлықтарыңыз тамаша жүмыс істедіңдер. Рахмет!