Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем,
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем...
М.Мақатаев
Бүгінгі күн биігінен өткенге ой көзімен қарасақ, тәуелсізідікке деген алғашқы қадамды:
“Еділ бол да, Жайық бол,
Ешкімменен ұрыспа”, -деп, ел қамын жеген Асан қайғы бабамыздың,
... Жағалай жатқан сол елге
Мал толтырсам деп едім,- деп, алдаспандай жарқылдаған Махамбеттің отты жырларымен басқан екенбіз.
Саналы ғұмырында ащы өксік, ауыр шермен астасқан өлеңдер жазып, халқының мұңын жырлаған ұлы Абай атамыз “қалың елі, қазағының” ұрпағына “атаның емес, адамның ұлы болуды”, ғылымды “ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрекпен” игеріп, дүниенің кетігіне кірпіш болып қалануды өсиет етті. Береке басы ел бірлігінде болатындығына көзі жеткенде: “ Біріңді, қазақ, бірің дос
Көрмесең істің бәрі бос”,- деп, татулыққа, береке-бірлікке шақырды.
Голощекиндік зымиян саясат халқымыздың тарихы мен мәдениетінің, өнері мен әдебиетінің жанашырлары: Ә.Бөкейханов, Т.Рысқұлов, А.Байтұрсынов, М.Дулатов, М.Жұмабаев, С.Сейфуллин, Б.Майлин, І.Жансүгіровтерді қанды тырнағымен бүріп алып, ажал оқпанына лақтырды.
Елдің қарағайға қарсы біткен бұтақтай қайсар ұлдары еменнің иір бұтағындай мызғымас берік мінезімен, ұлтын сүйген ұлық қасиеттерін, азаматтық көзқарастарын қарақан басының қамынан биік қойып, бастарын имей өтті.
Уақыт – ұлы емші. Тарихи әділеттілік қалпына келтірілді. Арыстар халқына қайта оралды. Оралғанда да естелік болып, ескерткіш болып, жазылған жыр, ашылған сыр болып қана оралды.
Ескі жараның орны тартылып, орнына өртеңге шыққан көктей болып көк өскін шығып, түнерген қабақ жадырап, бүгілген бел жазыла бергенде от пен оққа бөленген алапат күндер басталды.
Ақын Қ.Аманжоловтың тілімен “Сапырған дауыл, тебіренген теңіз, тулаған толқын, шайқалған шың-құз, қып-қызыл өрт ” адам бойындағы азаматтық арды, намысты, ұлттық тәрбиені, ерлікті сынға салды. Қатерлі күндердің отты көрігінде халықтар достығы, ерлердің ерлік қасиеті шыңдалды.
Төлеген, Мәлік, Бауыржан, Қасым, Әлия, Мәншүктер өзге ұлт ұландарымен қатар сапқа тұрып, ел қорғауға аттанды. Қазақтың қанында бар жауынгерлік рух қан майданда жай отындай жарқылдады. Туған елге деген ұлы махаббат Рақымжанның қолымен Жеңіс туы болып, жау ордасына тігілді. Ел мерейі үстем болды. Аға буынның ерлік күресі кейінгі ұрпақ-біздер үшін азаматтық ар сақтаудың қасиетті үлгісіндей болды.
Мына бір өлең жолдарында еліміздің тағы бір бауырмалдық қасиеті көрінеді: “Ардақтап анасын, құрметтеп данасын,
Бауырға басқанбыз баршаның баласын ”.
Зұлмат заманның әлегінен туған жерінен қуылған көп ұлттың өкілдерін кеудесінен итермей, маңдайынан сипап, бауырына тартқан, “асы жоққа ас беріп, аты жоққа ат берген ”, “жалаңашқа шекпенін шешіп берген ” менің халқымының мейірбандылығы еді.
Қазақтың мейірімді қара кемпірі мен қасиетті қара шалы талай Зигфрид-Зекенді, Иван мен Сергейді баласындай көріп бауырына басты. Оған келтірер дәлелім ретінде М.Мағауиннің “Бір атаның балалары” хикаятын айтар едім.
Мен осы хикаятты оқып, қатты тебірендім. Біздің ұлтымыздың қасиеті қандай ұлы терең әрі мағыналы, мейірімі қандай ғажайып қуатты әрі қарапайым еді!
Жетпіс жыл билеп-төстеген өктемдігі мен қысымы ұлттық намысты, азаматтық арды жоқтаған өрімдей ұл-қызды желтоқсанда алаңға шығарды. Жас қазақтың өр намысты қайсар дауысы әлемді шарлап кетті. Солардың жан қиярлық ерлігінің арқасында тәуелсіздікке қол жеткіздік. Еркіндігіміздің туын көтеріп, өз алдымызға ел болдық. Тұтас халық қуанышқа бөленді.
Тәуелсіз Қазақстанымның болашағы бүгінде мектеп партасында отырған жастардың алған білім мен тәрбиесіне байланыстылығын, сондықтан да жастарға қамқорлық жасау керектігін біздің мемлекетіміздің басшысы нақты ісімен дәлелдеп берді.
Көршілес елдердегі болып жатқан әрқилы жағдайлар бізден үлкен жауапкершілікті, төзімділік пен байсалдылықты талап етеді. Ардақты ақын аға Мұхтардың “Нарынқұм трагедиясы” поэмасында мынандай бір жыр жолдары бар:
“... Кім қаншама шексіз сүйсе Отанын,
Оның тартар азабы да соншама!
...Мен сенемін күні ертең
Ақыл-ойын пір тұтар деп ұлы өлкем”.
Мұнда кешегі қасіретті күндерде ел үшін азап шеккен ерлердің ерлік күресінің елесі мен ертеңгі жарқын болашаққа кәміл сенген өр көңілінің биік арманы бар.
“Тарыдай болып кірген мектебімнен таудай болып шығатын” мен үшін есейген сайын жүрегімді әлдебір сезімдер еркімнен тыс билеп кетеді.
Бабаларымыз байлықты да емес, атақ-даңқты да емес, ең алдымен еркіндікті және қызыл тілді атадан балаға мирас етіп қалдырды. Ол мирас бізге жеткен бақыт. Тәубе делік, біздің ата-бабамыз тілін де, дінін де жоғалтқан жоқ, жерінен де айырылған жоқ. Ұрпағына бақытты болашақ сыйлап, ұрпаққа аманат-деді. Ақиық ақын Мұқағали:
Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем,
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем... - деп сүйген елді, Қазақстанымды мен де сүйемін және мәңгі мақтан тұтамын!
