Публикации

RCDO.KZ » Публикации » Қазіргі сабаққа қойылатын талаптар

Қазіргі сабаққа қойылатын талаптар

ya_socials
Опубликовано:
Автор: 8702263770702 766

Сабақта мұғалімнің өзінің не біліп, не істейтіні маңызды-ақ, бірақ оның ықпалымен шәкірттерінің не біліп, не істейтіні одан да маңыздырақ. Нағыз ұстаз, міне, осынысымен бағаланады.
Цицерон.
Әлемде, елімізде, қоғамда болып жатқан өзгерістер Қазақстан Республикасында Білім беруді дамытудың 2020-2025 жылдарға Мемлекеттік бағдарламасы талаптарының шеңберінде білім мазмұнын модернизациялау: жаңа перспективалар, жаңа мүмкіндіктер бағдарламасын іске асыру қазіргі заманғы мұғалімге,сабаққа жаңа талаптар қояды.
Қазіргі заман мұғалімі,сабақ қандай болуы керек? Әлбетте, бұл сұраққа бірден жауап беру қиын. Меніңше, бұл шығармашылық қабілеттерді дамыту үшін жағдайлар жасап, білімалушылардың бойында білімді шығармашылықпен қабылдауға ұмтылысты дамыта алатын, оларды дербес ойлауға, материалды зерделеу процесінде өзіне қоятын сұрақтарды дербес тұжырымдауға үйрететін, олардың қажеттіліктерін толығырақ іске асыратын, пәндерді зерделеуге түрткіні арттыратын, олардың жеке бейімдіктері мен дарын нышандарын ұштай алатын сабақтастық болуы тиіс.
      Қазіргі заманғы мұғалім - бұл кәсіби маман. Педагогтың кәсібилігі оның кәсіби жарамдылығымен, кәсіби жол табуымен, дербес дамуымен, яғни өз бойында кәсіби қызметті орындау үшін қажетті қасиеттерді мақсатты түрде қалыптастыруымен анықталады.
             Сабақ міндетті түрде оқытушымен байланысты. Сол себепті
қазіргі заманғы педагогтың, айрықша шеберлік белгілері:
•ұдайы өзін - өзі жетілдіру;
• өзіне - өзі сын тұрғысынан қарау;
• білімдарлық және жоғары еңбек мәдениеті болып табылады. Қазіргі заманғы мұғалім үшін ешқашан да қол жеткен межеде қалып қоймай, қайткенде де алға қарай ұмтылуы өте маңызды. Өйткені мұғалім еңбегі - шексіз шығармашылық үшін сарқылмас қайнар, сондықтан қазіргі заман мұғалімдерінен іздену мен жаңа технологияларды мейлінше кеңінен қолдану қажеттілігі туындап отыр.
      Сабақ - бұл логикалық аяқталған, біртұтас, анықталған шеңберде шектелген оқу - тәрбиелік үдерістің кесіндісі. Онда оқу үдерісінің негізгі элементтері: мақсаттары, міндеттері, түрлері, құралдары, оқытушы мен білімалушының қарым - қатынас іскерлігі тығыз байланыста болады.
Сабақ сапалы өту үшін, оның жоспары дұрыс құрылуы қажет.

Сабақтың негізгі компоненттері
• 1. Ұйымдастырушылық - сабақ бойы топты ұйымдастыру, білімалушылардың сабаққа дайындығы, тәртіп.
• 2. Мақсаттылық - білімалушылар алдына сабақ мақсаты мен оның жеке кезеңдерінің мақсатын қою.
• 3. Ынталандырушылық – оқылатын оқу материалының берілген тақырып бойынша да, жалпы курс бойынша да маңыздылығын анықтау.
• 4. Коммуникативтілік –оқытушының топпен қарым - қатынас деңгейі.
• 5. Мазмұндық – оқылатын, бекітілетін, қайталанатын, өзіндік жұмыстар және т. с. с. материалдарды таңдау.
Әрбір оқытушы өз сабақтарының қызықты, тартымды, есте қаларлықтай болғанын қалайды. Дегенмен, жас мұғалімдер өз пәнін жетік білу және оның әрбір мәтінін қызықты етіп баяндай алу – оқытушыгың басты қасиеті деп ойлайды. Алайда мектептегі негізгі пәндерді оқыту барысы бұл қасиеттің жеткіліксіз екендігіне көз жеткізіп келеді.
Дидактик-ғалымдар арнайы зерттеулер нәтижесінде білімалушылардың танымдық белсенділігі олардың игеретін білімінің сапасына тікелей әсер ететінін анықтап отыр. Мысалы, өздігінен оқу немесе дәріс тыңдау барысында ақпаратты ұзақ уақыт есте сақтаудың көрсеткіші 10 пайыздан аспаса, әр түрлі танымдық ойындар мен белсенді оқыту әдістерін пайдалану барысында ол көрсеткіш 90 пайызға дейін жетеді екен. Бұл «жағада тұрып жүзуді үйрену мүмкін еместігін” дәлелдейді.
Шығыс даналығы: Естігенің естен шықса, көрген қалар көңіліңде, бір нәрсені жасап, ұқсаң, ұмытылмас өміріңде, – дейді. Қазіргі ғылыми зерттеулер бұл даналықтың астарында терең мағына жатқандығын байқатады. Орыс ғалымы Л.Фридманның айтуынша, бала білім игеру барысында төрт түрлі позицияда болады екен:
1.Тыңдау арқылы дайын білімді алу. 2.Өздігінен жаңалық ашу. 3.Түрлі әсерді сезіну. 4.Бұйым немесе өнім жасау.
Осы позициялардың соңғы үшеуі ғана шын мәнінде өнімді оқуға жағдай жасайды. Сондықтан сабақты жоспарлау мен ұйымдастыруда оның өнімділігін арттыратын оқытудың белсенді әдіс-формалары мен танымдық ойындарды тиімді пайдаланудың маңызы зор.
        Кез-келген оқу пәні бойынша кез келген сабақ - ол процестін бір бөлігі, сондықтан да окып-үйретуді ғылыми танымда нақтылықтың критерийі рөлін атқаратын өмірмен, практикамен байланыстыра білуге, ал оқу процесінде - оқуға ынталықты, оған оң көзқарасты, айналадағы ортаның құбылыстарын түсіндіру үшін теориялық білімдерін практикада қолдан білу дағысына қалылтастыруға тиіс.
Сабақтың тиімділігін арттыруды жүзеге асыру үшін қазіргі сабаққа қойылатын талаптарды сақтау керек:

  1. Әрбір сабақта білім беру, даму және тәрбиелеу мақсаттарының бірлігі сақталуы керек. Әрбір сабақ оқыту процесінің басты заңдылықтарын жүзеге асыруға ықпал етуі керек.
  2. Әрбір сабақ дидактиканың барлық принциптеріне және бәрінен бұрын оқыту мен өмірдің ғылымилығы мен байланысына жауап беруі керек.
  3. Әрбір сабақ , ең алдымен, сабақтың тақырыбымен жиі ауыстырылатын айқын дидактикалық мақсатпен сипаттауы керек.
  4. Сабақтың барлық кезеңдерінде білімалушылардың танымдық қызметін жандандыру мақсатында оқытудың әр алуан әдістері мен тәсілдерін пайдалану.
  5. Сабаққа қойылатын талаптардың бірі – оның эмоционалдығы. Ол білімалушыларды сабақтағы маңызды қызметті – жаңа білімді игеруді – атқаруға итермелейді. Ол сырттай ғана байқалуы мүмкін, эмоционалдық оқытушыңың сабақтағы оқыту процесіне, оқылатын тақырыпқа қатысты байқалуы мүмкін.
  6. Әрбір сабақта білімалушылардың білімін үздіксіз есепке алу жүргізілуі керек.
  7. Әрбір сабақ өзінің ұйымдастырушылық заңдылықтарымен, оң нәтижелерді сезінгіштігімен ерекшеленуі керек.
  8. Әрбір сабақта жүйелі қайталаудың элементтері қатысуы тиіс.
  9. Әрбір сабақ техникалық оңтайлы және дидактикалық жарақтандырылған болуы керек.
  10. Кез келген пән бойынша әрбір сабақтың өткен және алдағымен байланысы.
  11. Сабақтың барлық уақытын үлкен табыстылықпен пайдалану.
  12. білімалушылардың бүкіл сабақ бойы оқу еңбегін қамтамасыз ету.
  13. Сабаққа қойылатын талаптардың бірі оның құрылымдық икемділігі болып табылады.
  14. Сабақтың кәсіби бағыттылығы.
  15. Үй тапсырмасының тиімділігі және оны міндетті тексеру.
  16. Қолайлы моральды – психологиялық және санитарлық – гигиеналық жағдайлар туғызу.

Мұның бәрі тек бір ғана жағдайда мүмкін болады, егер сабақтың өнімділігі мен білімалушылардың белсенділігі жоғары болса.
Орыс дидактигі В.Голуб сабақ тиімділігін арттырудың жеті бағытын атап көрсетеді:
1.Сабақтың тиімділігін арттыру жолдарының бірі (кез – келген оқу пәні бойынша) әр сабақта мынадай жағдайлар жасау болып табылады: білімалушылардың оқу материалының негізін сабақтың өзінде меңгеруі тиіс, бірақ бұл негіздер кездейсоқ емес, саналы игерілуі керек.
2.Келесі сабақтың тиімділігін көтерудің тағы бір маңызды жолы – бұл ұжымдық жұмыс кезіндегі әр білімалушының барынша дамуына мүмкіндік туғызу.
3.Сабақ тиімділігін көтерудің келесі жолы – бұл белгілі бір құрылымның болуы. Бұл жағдайда жұмыстың сыртқы жағы (сұрау, түсіндіру, бекіту) емес, оның ішкі құрылымы білімалушыларға білінбейді, бірақ оны оқытушы нақты ойластырған.
4.Сабақ тиімділігін көтерудің келесі бір жолы – бұл сабақта білімалушылардың өз бетінше жұмыстарының үлесін арттыру.
5.Сабақтың тиімділігін көтеруде көп жағдайда пәнаралық және пәнішілік байланысты сақтау.
6.Сабақтың тиімділігін көтерудің ерекше жолдарының бірі оқушылардың біліктілігі мен дағдысын, білімін бақылауға, әсіресе ауызша сұрауға уақытты қысқартуы болып табылады. Мәселе, уақытты механикалық қысқарту емес, уақытты қысқарту кезінде тексерудің тиімділігін көтеретін, бақылаудың сапалы жаңа түрлерін іздеу.
7.Сабақтың тиімділігі, көбіне білімалушылардың жалпы-интеллектуалдық дағдысының (бәрінен де есептеу және оқу дағдысы) деңгейімен анықталады.
Әрбір сабақ оқыту процесінің басты заңдылықтарын жүзеге асыруға ықпал етуі керек.
Сабақта белгілі бір білімді баяндай отырып, білімалушылардың пайымдауын дамыту, олардың ойлау қабілетінің дамуына ықпал ету және оларды қоршаған дүниеге лайықты қатынасын қалыптастыру, оларға осы қатынастар негізінде мінез-құлық дағдысын сіңіру қажет. Тұлғалық қасиет қалыптасуы үшін алған білімнің білімалушылардың мінез-құлқын айқындауына, оларда қажетті түлғалық қасиеттің қалыптастыруына ұмтылу керек
Әрбір сабақтың оқу пәніне тәуелсіз, кәсіби бағыттылығы болуы керек. Мүмкіңдігінше әр ретте оқу материалының болашақта қандай да бір мамандықты иемденудегі маңызын, алған білімнің алдағы бүкіл өмірдегі маңызын атап көрсету керек.

Полная версия материала

Наши олимпиады

Русский языкДля 1-11 классов, 1-2 курсов Открыть
Казахский языкДля 1-11 классов, 1-2 курсов Открыть
ИнформатикаДля 5-11 классов, 1-2 курсов Открыть
ФизикаДля 7-11 классов, 1-2 курсов Открыть
Математика (алгебра)Для 1-11 классов, 1-2 курсов Открыть
ХимияДля 7-11 классов, 1-2 курсов Открыть
БиологияДля 7-11 классов, 1-2 курсов Открыть
ГеографияДля 5-11 классов, 1-2 курсов Открыть
Английский языкДля 1-11 классов, 1-2 курсов Открыть
История КазахстанаДля 5-11 классов, 1-2 курсов Открыть
Для дошкольниковДля дошкольников от 4 до 6 лет Открыть

Оставить комментарий

Заполните заявку на участие
Язык участия
Обязательное поле (на номере должен быть WhatsApp)
Введен неправильный код
Поле обязательно для заполнения
Добавить еще ученика?
Вы можете внести от 1 до 5 учеников
Поле обязательно для заполнения
Класс / курс *
Поле обязательно для заполнения
Учащиеся дошкольных учреждений
0 класс
1 класс
2 класс
3 класс
4 класс
5 класс
6 класс
7 класс
8 класс
9 класс
10 класс
11 класс
1 курс
2 курс
Предмет1 *
Поле обязательно для заполнения
Будем с буквами дружить (5-6 лет)
600 тенге
Логика для детей 4 лет
600 тенге
Логика для детей 5 лет
600 тенге
Занимательная математика (5 лет)
600 тенге
I love English (5 лет)
600 тенге
Загадки для детей (4-6 лет)
600 тенге
Загадки для детей (7-8 лет)
600 тенге
Тест на развитие речи (5-6 лет)
600 тенге
Тесты на внимание (4-5 лет)
600 тенге
Тесты на внимание (6-7 лет)
600 тенге
Время и возраст (5-6 лет)
600 тенге
Математика для дошкольников (5 лет)
600 тенге
Правила дорожного движения (5-6 лет)
600 тенге
Окружающий мир (4-5 лет)
600 тенге
Веселые цифры (для 4-5 лет)
600 тенге
Братья наши меньшие (для 4-5 лет)
600 тенге
Ищем буквы (для 5 лет)
600 тенге
Веселые загадки (для 4-5 лет)
600 тенге
Логические задачки для первоклассников
600 тенге
Логические задачки для второклассников
600 тенге
Логические задачки для третьеклассников
600 тенге
Логические задачки для четвероклассников
600 тенге
Казахский язык
600 тенге
Русский язык
600 тенге
Английский язык
600 тенге
Математика (алгебра)
600 тенге
Физика
600 тенге
Химия
600 тенге
Биология
600 тенге
Информатика
600 тенге
Познание мира
600 тенге
Добавить еще предмет?
Вы можете выбрать от 1 до 5 предметов
К оплате:
0 тенге.
Внимание! Эти данные будут написаны в грамоте!
Проверьте, верно ли вы написали ФИО участников, название учебного заведения и остальные данные. Данные после участия не меняются
Заявка на участие создана. Сейчас откроется страница оплаты