Заттардың балқу және қайнау температуралары

Бөлім: 6.2А Заттардың құрылысы мен қасиеттері

МЕКТЕП 16

Мерзімі: 

Мұғалімнің аты-жөні: Балкеева Н.С.

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Заттардың балқу және қайнау температуралары (2-сабақ)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.3.1.3 заттардың қасиеттерін (балқу және қайнау температураларын) сипаттайды 

Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

- зат қатты агрегаттық күйден сұйық күйге балқу температурасына жеткен кезде ауысатынын түсіну

- зат сұйық агрегаттық күйден газға қайнау температурасына жеткен кезде ауысатынын түсіну

- судың қайнау және балқу температураларын білу

Бағалау критерийлері:          

- Заттардың балқу/қайнау температуралары арқылы заттың тазалығын анықтайды

- Заттың фазалық ауысу шарттарын сипаттайды (қатты =>сұйық, сұйық=> газ). 

- Қыздыру қисығының аймақтарын зерттейді

- Қайнау мен булану арасындағы айырмашылықты анықтайды

Тілдік  мақсаттар

Заттардың балқу/қайнау температураларын ауызша сипаттай алады.

Пәндік лексика және терминология:

атом, молекула, бөлшек, балқу температурасы, қайнау температурасы, агрегаттық күй, таза зат, қатты, сұйық, газтәрізді, бөлшектер арасындағы ара-қашықтық, ішкі энергия, қоршаған орта температурасы

Айтылымға қажетті сөз тіркестері:

Егер заттың балқу/қайнау температурасы   төмен/жоғары болса, 20⁰ С-де   ол    газ(сұйық)/қатты зат болады

Кез келген заттың қайнау/балқу температурасы көбінесе  ….   

Заттың тазалығын оның … немесе ….

 температурасы арқылы анықтауға болады.

Құндылықтарды дарыту 

«Мәңгілік ел» құндылықтары

Сабақ сыйластықты, ынтымақтастықты, академиялық шындықты дарытуға бағытталған.

Құндылықтарды дарыту жұптық, жұптық жұмыстарды ұйымдастыру, жеке жұмыстарды орындау барысында жүзеге асады.

Пәнаралық байланыстар

Заттың қатты, сұйық және газ күйіндегі құрылысы мен балқу және қайнау температуралары туралы ұғымдарды қарастыру барысында физика пәнімен байланыс орнатылады

Бастапқы білім

3.1.1.2 Агрегаттық күйіне сәйкес заттың сипаттамасын беру

4.3.1.2 Тәжірибенің құрастырылған жоспарына сәйкес жаңа затты алу 

4.3.1.1 Қасиеттеріне сәйкес заттарды қолдану аймақтарын анықтау

Бастапқы білімді жаңғырту (Зат құрылысы: табиғаттағы су айналымы, заттың агрегаттық күйлері) сұрақ-жауап және берілген суретті зерделеу барысында еске түсіру арқылы жүзеге асады.

ЖОСПАР

Сабақтың жоспарланған кезеңдері 

Сабақтағы жоспарланған іс – әрекеттер  

Ресурстар

Сабақтың басы 

0-8 мин

      9-10

1.                   Жеке жұмыс

Сөйлемдерді қажетті сөздер немесе сөз тіркестері арқылы толықтыр:

1)       Заттың қатты күйден сұйық күйге ауысуы ________________________  деп аталады. 

2)       Заттың балқуы жүретін температура ________________________  деп аталады. 

3)       Заттың сұйық күйден қаттыға ауысуы ____________  немесе ____________ деп аталады.

4)       Заттың кристалдануы жүретін температура ________________________ деп аталады. 

5)       Заттар бір температурада _____________ және _____________ .

6)       Сұйықтықтың буға айналу процессі ________________________ деп аталады. 

7)       Сұйықтықтың бетінде жүретін бу түзілу процесі ________________________  деп аталады. 

8)       Будың сұйықтыққа айналу процесі ________________________ деп аталады.

9)       Өз сұйығымен динамикалық тепе-теңдікте болатын буды ________________________  бу деп атайды. 

10)   Егер булану тек сұйықтық бетінде ғана емес, сонымен қатар оның барлық көлемінде қарқынды бу көпіршіктерінің бөлінуімен жүрсе, бұл процесс ________________________ деп аталады.

Өзін-өзі бағалау (слайд №1)

2. Мақсатты тұжырымдау. 

Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаты мен бағалау критерийлері анықталады.

Дұрыс жауабы слайд 1 көрсетіледі 

Слайд 2

Сабақтың ортасы  

11-22

     23-32

     33-37

3. Бейнекөрініс «Қорғасынның балқу және салқындау қисығы», «Балауыз шамның балқуы» және графикпен жұмыс .

Оқушыларды  бейнекөріністен бұрын, графикпен жұмыс істейтіндерін ескертіп,  берілген сұрақтармен таныстырады. 

Жеке – жұптық жұмыс

1.Заттың балқуы қай уақытта басталады?

2.Қай уақытта зат кристалданады(қатады)?

3.Заттың балқу және қату температуралары нешеге тең?

4.Балқу қандай процеске жататынын түсіндір.

4. Графикпен жұмыс.

1) ордината осьтерінде заттың балқу және қайнау температурасын белгіле.

2) Бөлшектер теориясы тұрғысынан не себепті АВ аймағында температура өзгермейтінін түсіндір.

 5.Тұжырымдардың дұрыс/бұрыс екенін анықта.

Мұғалім дескрипторға сәйкес  кері байланыс береді.

Слайд 3

Қосымша №2

Слайд 8-10

Қосымша 2

Сабақтың соңы:

      38-40

6. Кері байланыс

Мұғалім оқушылардан сабақта алған білім мен түсіну деңгейін бағалауды ұсынады:

 Сабақта мен....   

білдім  _________________________

түсіндім _________________________

үйрендім 

Слайд 8

Саралау – оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? 

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? 

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қайталау кезеңінде оқушылардың қайнау және балқу туралы білімдері тест сұрақтары, графикті зерттеу арқылы жинақталады. Оқу материалының жеткізу деңгейін таңдайды: білу, түсіну және қолдану. Сабақ барысында оқу материалы ақпаратты қабылдаудың түрлі типтерін ескере отырып қолданылады (тест, график, бейнекөрініс). 

Оқу мақсаты бойынша бастапқы білімді пысықтау, жаңа білімді меңгеру барысында қалыптастырушы бағалау орын алады.

Сыныпта қозғалыс барысында қауіпсіздік ережелерін сақтау.