Медициналық мамандықтың көптеген күрделі ерекшеліктерінің ішінде сырқатпен қарым –қатынас және тілектестік көзқарастың маңызы зор.
Емдеудің нәтижелі болуы дәрігердің сырқат жүрегіне жол табуына,оның сенімінен шығуына байланысты. Дәрігердің жоғары біліктілігі,оның шеберлігі аурудың дөрекі қылығына өзін ұстамды болып,сырқаттың көңіл-күйін дұрыс түсінетіндігінен байқалады. Осыған орай белгілі совет хирург-онкологы Н.Н.Петров “Дәрігерлерді - өз ісіне және жүрегінде деген сырқатқа өшпейтін махаббат оты бар адамдардың ішінен таңдап алу керек”- деп пайымдаған.
Көп жағдайда науқас дәрігердің алдына келгенде өз басындағы ауыртпалықтарды, ауруы туралы айтуды қаламайды. Оған көбінесе өз сырқаты жайлы қате пікірлер немесе өз дәрігеріне деген сенімсіздік әсер етуімүмкін. Мысалы өз сырқаты жайлы,”еш нәрсе жасауға болмайды, дәрігер маған ешбір көмегін тигізе алмайды деп ойласа”.
Бұл жағдайда Авицена айтпақшы: «Дәрігер деген-қыран көзді, мамық қолды, жыландай сабырлы, арыстан жүректі болуы керек».
Көне медицинаның негізін қалаушы Гиппократ: “Дәрігер,егер түсі жылы және шымыр, өзін-өзі жақсы, таза ұстаса, жақсы киімі болса, мейлінше мінезі тамаша, және адам сүйгіш, жұмысын байсалды да тыңғылықты істейтін болсын”,-деп жазды. Егер науқас дәрігердің бойынан осы қасиеттерді байқаса, ол өзінің сенімді қолда екенін сезініп, дәрігерге сенім артады. Ол өз басындағы қолайсыз жағдайлар мен науқасы жайлы айтып, дәрігерден үлкен көмек күтеді. Осы жағдайда дәрігер сырқат сеніміне кіріп, оны дәрігердің айықтырғыш күш-қабілетінің күштілігіне иландыру
керек.
Науқаспен сұхбат жүргізгендегі маңызды шарттар
Сіздің айтқан сөздеріңізді науқас тыңдап отырғанына көз жеткізіңіз.
Қандай жағдай болмасын тез сөйлемеңіз және кейде тоқтап науқасқа да сөз беріңіз. Науқасты танитын болсаңыз, олардың атымен, яғни есімімен сәлемдескен жөн. Алдыңызға бірінші рет келген науқаспен формальді түрде сәлемдескен дұрыс. Жас жеткіншек немесе жас бала алдыңызға келсе олармен өз тілінде немесе сәлемдесу арқылы қатынасқа түсуге болады. 14 жастан жоғары науқастар мен сөзді формальді түрде сәлемдесіп және фамилиясымен атаған жөн. Науқасты танитын болсаңыз,есімімен амандасқан жөн. Алдыңызға бірінші рет келген науқаспен формальді түрде амандасқан дұрыс. 14 жастан жоғары науқастармен формальді түрде амандасып, фамили ясымен атаған жөн. Жас жеткіншек келсе өз тілінде сәлемдесіп,сөйлескен дұрыс.
Науқас сөзін жайлап бөліңіз. Науқас ең кемі 90 секунд сөйлеуі мүмкін, егер де олардың сөзін бөлсеңіз, тек қана 18 секундтан кейін одан бұрын бөлу сіздің тарапыңыздан сыпайылықты білдірмейді. Науқастың сөзін аяқтатпай бөлу бұл аса әдепсіздік. Әңгімені науқас аздап тоқтап, үзіліс жасағанда әдеппен сұрақ қою арқылы үзуге болады, мәселен:”Бұл алғашқы рет болып отырған жағдай ма? -деу арқылы айтуға болады.Науқасты өз сөзін аяқтатпай бөлу бұл сыпайсыздық. Науқастармен қарым-қатынас жасауда вербальды және вербальды емес қатынастар маңызды орын алады. вербальды вербальды емес.
Ауруханаға түскен науқас пен оның туыстарын ауру диагнозы да, оның болжамы да қызықтырады. Сондықтан дəрігердің науқас